Column burgemeester René Verhulst: Nutsbedrijf?

EDE Met een jong gezin kamperen in Wales bleek een waagstuk. Net de tent op gezet met het babybed er in en de regen barstte los, drie dagen lang. Dat niet afgewacht en na één nacht, de tent laten staan en op zoek naar accommodatie. We hebben het over ruim 30 jaar geleden, dus dat was gewoon rondrijden. 

In de buurt van Aberystwyth, die naam vergeet ik nooit, vonden we een vakantieoord met barakken rond een zwembad. En nog plek voor een paar dagen. De verwarming, ja het was ook nog eens fris, bediende je met het gooien van een pond munt in een automaat in de kast. Dan werd het twee uur warm. Het was een tijd waarin men in en rond Antwerpen werd gevraagd om in de avond niet de wasmachine te laten draaien. Het net werd dan overbelast.

Ondenkbaar in Nederland, tot voor kort dan. Netcongestie is het woord van 2023. Hoe is het zover gekomen?

WEINIG VOORUITDENKEN

Zoals veel andere dingen, hebben we dat aan te weinig vooruitdenken te danken. Het waren vroeger de nutsbedrijven die een monopolie positie hadden en het algemeen belang dienden, die stroom opwekten en distribueerden. De meter in huis werd periodiek opgenomen en iedereen betaalde. Maar deze voor ons allen als nuttig bedoelde bedrijven mochten door allerlei beperkende regelgeving alleen maar beheren en niet ondernemen, dat was niet ten algemenen nutte. 

Wellicht zijn toen wilde avonturen met belastinggeld voorkomen, maar het betekende wel dat een transformatorhuis werd neergezet voor een bepaald gebied, terwijl men wist dat er verder gebouwd ging worden. Waarom niet twee of meteen een groter transformatorhuis neergezet? 

Lees ook

Column burgemeester René Verhulst van Ede: ‘Democratie-gedram’

 

DISCUSSIE OVER ENERGIEBRONNEN

In 2010 sneuvelde heel makkelijk een plan voor een tweede kerncentrale in Borssele. Regionale plannen voor zonneparken en windturbines liggen voor een groot deel stil vanwege bezwaren, vogels, stikstof en natuur. We moesten van het gas af, zonnepanelen op je dak, elektrische auto’s, laadpalen en nu dreigt er geen genoeg stroom te zijn.

Het nutsbedrijf is al lang geprivatiseerd en heet nu Netbedrijf en heeft onvoldoende mensen en materialen. Nu is het besparen versus stijgende vraag en wacht ons een lange en ingewikkelde politieke en maatschappelijke discussie over energiebronnen. Waar is dat prachtige ‘tot nut van het algemeen’ gebleven.

door René Verhulst

Meer columns op Ede Stad.nl lezen? Je vindt ze in dit dossier.